Συστηματικά εδώ και λίγες εβδομάδες απασχολεί την επικαιρότητα το αποτέλεσμα της οικονομικής εκκαθάρισης της ΕΝΑ Χίου κατά τρόπο που αλλοιώνει την καθοριστική συμβολή και προσφορά της Αναπτυξιακής Εταιρείας στον τόπο μας. Έμμεσα η ερμηνεία του τελικού οικονομικού αποτελέσματος τονώνει την ενορχηστρωμένη επίθεση που δέχονται οι φορείς της Αυτοδιοίκησης, ως οι πιο διεφθαρμένοι και αναποτελεσματικοί της ελληνικής διοίκησης.
Αποκορύφωμα της επίθεσης λάσπης κατά της ΕΝΑ Χίου οι επιθέσεις που δέχτηκα στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, από Περιφερειακούς Συμβούλους, ως δήθεν πρώην προσωπικό μου «πραμάγαζο» ή «νησίδα πελατειακών αμαρτιών». Δεν ψέγω για αυτό περιφερειακούς συμβούλους χωρίς επαρκή γνώση της ιστορικής διαδρομής της Εταιρείας ή του τρόπου λειτουργίας της, από τη στιγμή μάλιστα που, όπως πληροφορήθηκα, κλήθηκαν να εκφράσουν άποψη επί οικονομικών δεδομένων που τους παραδόθηκαν μόλις κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης. Ενίσταμαι όμως για τη συστηματική, όπως διαφαίνεται, επιχείρηση της Περιφέρειας να αποσείσει από πάνω της τις τεράστιες διαχειριστικές και πολιτικές της ευθύνες, με αποτέλεσμα αφενός να κλείσει το αναπτυξιακό εργαλείο – καύχημα για όλο το Βόρειο Αιγαίο, αφετέρου να δυσφημίζεται η σημαντική του συμβολή στην ανάπτυξη του τόπου μας. Θλίβομαι, δε, ακόμα περισσότερο διαπιστώνοντας την επιχειρούμενη προσπάθεια να μεταβιβαστούν στο Δήμο Χίου οι ευθύνες αν τυχόν μείνουν απλήρωτα τιμολόγια ιδιωτών απ’ την απερίσκεπτη, βιαστική και λανθασμένη απόφαση να μπει λουκέτο στην ΕΝΑ Χίου. Με το παρόν σημείωμα, το οποίο αποστέλλεται για ενημέρωση στο σύνολο των περιφερειακών συμβούλων, επιθυμώ να ξεκαθαρίσω τα ακόλουθα:
1. η σκληρή γλώσσα των αριθμών
Αν ζητήσουν και παραλάβουν αναλυτικά το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης, θα διαπιστώσουν ότι το μεγαλύτερο μέρος των τελικών ζημιών δεν οφείλεται στην πολύχρονη λειτουργία της Εταιρείας αλλά στην πολιτική απόφαση της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης να την εγκαταλείψει από την πρώτη ημέρα ανάληψης της ευθύνης της. Συγκεκριμένα:
Από την τελική ζημία των 418.232,49 ευρώ: α. οι 60.147,41 αφορούν τις αποζημιώσεις των εργαζομένων
β. οι 37.600 αφορούν τις αμοιβές μη ελευθέρων επαγγελματιών για την εκκαθάριση
γ. οι 21.939,25 αφορούν φορολογικές υποχρεώσεις της Εταιρείας που πιθανά έχουν προκύψει την τελευταία διετία.
δ. σημαντικό μέρος των ασφαλιστικών εκκρεμών υποχρεώσεων (κατά προσέγγιση γύρω στις 35.000 ευρώ) δημιουργήθηκαν τη διετία της αδράνειας της.
ε. οι οφειλές των εργαζομένων θα ήταν πολλαπλάσιες από τις σημερινές 34.715,19 ευρώ, όπως εμφανίζονται στην εκκαθάριση. Με πολύ προσγειωμένο μέσο όρο 7.000 ευρώ τους 23 μήνες ουσιαστικής αδράνειας της Εταιρείας καλύφθηκαν μισθοδοσίες που υπερέβαιναν τις 120.000 ευρώ, από ανείσπρακτα έσοδα παρελθόντων χρήσεων, ενώ το ίδιο διάστημα οι εργαζόμενοι δεν είχαν παραγωγικό αντικείμενο.
Αθροίζοντας αυτά μόνο, χωρίς να μπω στον πειρασμό λεπτομερούς ανάλυσης των υπολοίπων υποχρεώσεων, ανέρχονται στο ποσό των 274.636 ευρώ, γεγονός που σημαίνει ότι η πολύχρονη λειτουργία της Εταιρείας προκάλεσε τελική ζημία 143.546 ευρώ, κατά πολύ μικρότερη από την καταστροφική διετία πλήρους αδράνειας της. Στην κρίση του καθενός αν για ένα τέτοιο ποσό ο βασικός μοχλός ανάπτυξης του νομού έπρεπε να κλείσει, τη στιγμή μάλιστα κατά την οποία είχε βγάλει από την τσέπη του δαπάνες για την έγκριση προγραμμάτων, όπως το Leader Αλιείας, τα οποία θα κληθούν να διαχειριστούν άλλες Αναπτυξιακές.
2. η αυτοδιοικητική λειτουργία
Πληροφορήθηκα επίσης ότι ο κ. αντιπεριφερειάρχης Χίου χαρακτήρισε τις επαφές του με την τελευταία διοίκηση της Εταιρείας «σε καθημερινή βάση για χιλιάδες θέματα από την πρώτη στιγμή». Για να εξακριβωθεί το αληθές της αναφοράς του δεν έχετε παρά να αναζητήσετε τη γνώμη των στελεχών της τελευταίας διοίκησης. Θα σας φανεί άκρως διαφωτιστική.
Υπό το φάσμα να τιναχτούν στον αέρα όλα τα εν εξελίξει προγράμματα κοινωνικής μέριμνας (ΚΔΑΠ, ΚΔΑΠ ΑμΕΑ, Βοήθεια στο Σπίτι), φορέας διαχείρισης των οποίων ήταν η ΕΝΑ Χίου, η δημοτική αρχή Χίου πήρε την ευθύνη συνέχισης τους και μαζί τα στήριξε οικονομικά, αναλαμβάνοντας όλο το αντίστοιχο κόστος, για να επωφελούνται από αυτά ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και να μην απολεστούν δεκάδες θέσεις εργασίας στο νομό.
3. το προσωπικό
Η λειτουργία ενός «παραμάγαζου» στοιχειοθετείται με συγκεκριμένες αναφορές. Η δική μου είναι ξεκάθαρη. Μόλις 1 από τους 5 εργαζόμενους της Εταιρείας προσελήφθη επί των ημερών διοικήσεων οριζόμενων από τη νομαρχιακή αρχή Λαμπρινούδη. Οι υπόλοιπες προσλήψεις είχαν γίνει σε χρόνο πολύ πριν τη δική μου ανάμειξη στα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Χίου. Ας εξηγήσουν όσοι βιάζονται να πετάξουν λάσπη, πώς στοιχειοθετούν τις δικές τους κατηγορίες.
4. το τεράστιο έργο
Οι κρίσεις για την οικονομική θέση της Εταιρείας δεν εμπεριέχουν πουθενά το στοιχείο της προσφοράς της. Όσοι προσποιούνται ότι ξεχνούν, τους θυμίζω ότι τα μεγαλύτερα επιχειρηματικά σχήματα σήμερα στο νομό (Mediterra ή Πελλιναίον Όρος) έχουν σχεδιαστεί από την ΕΝΑ Χίου. Ειδικά στην πρώτη ήταν εκ των βασικών μετόχων και σχεδόν παραχώρησε το ποσοστό της για να αναπτυχθούν οι σημερινοί στόχοι της Mediterra. Μελέτησε επιτυχώς κορυφαία έργα (Κολέγιο, Αίθουσα Αναμονής Επιβατών, φραγμάτων κ.α.), διαχειρίστηκε δεκάδες προγράμματα κοινωνικής μέριμνας, έφερε στο νομό πόρους σε ιδιωτικές επιχειρήσεις από εκπόνηση μελετών και επενδυτικών σχεδίων, στήριξε τον τουρισμό με τη διαχείριση των σπηλαίων, των προγραμμάτων δωρεάν τουριστικών ξεναγήσεων, τουριστικής πληροφόρησης και πολλά άλλα. Ας αναλογιστούν όσοι πρέπει αν το πρόσημο είναι θετικό, ακόμα κι αν δεχτούμε ατόφια την εκκαθάριση.
5. η έμπρακτη στήριξη
Στην ομολογημένη θέση της Περιφέρειας ότι η Εταιρεία είναι ζημιογόνα και πρέπει να κλείσει, πριν καταγράψει τρίτο αρνητικό ισολογισμό, η δημοτική αρχή Χίου είχε προτείνει την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, με την υποχρέωση, όμως, η Εταιρεία να παραμείνει σε πλήρη λειτουργία. Είχαμε εκφράσει, μάλιστα, τη διάθεση μας να της αναθέσουμε μελέτες, όπως προσωπικά έκανα ως νομάρχης Χίου, προκειμένου να στηρίξουμε έμπρακτα τη δυνατότητα της να σταθεί στα πόδια της οικονομικά, μέχρι να αποκτήσει εκ νέου δυνατότητες συμμετοχής της σε σειρά συγχρηματοδοτούμενων δράσεων για τις οποίες είχε ήδη δαπανήσει πόρους. Η πρόταση μας απορρίφθηκε, αν και τότε θα προκαλούσε τη μισή σημερινή υποχρέωση οικονομικής μας συμβολής και θα άνοιγε σοβαρούς ορίζοντες βιωσιμότητας για την ΕΝΑ Χίου.
6. η διαφορά πολιτικής φιλοσοφίας
Σε αντιδιαστολή με την περιφερειακή αρχή, η οποία έθεσε στον πάγο και καταστρέφει πλήρως τα αναπτυξιακά της εργαλεία, η δημοτική αρχή Χίου επιμένει στη διατήρηση της ΕΤΑ Χίου, μάλιστα προσωπικά ανέλαβα χρέη διευθύνοντος συμβούλου, για να σηματοδοτήσω τον αγώνα μας να διασωθεί, ενώ με παρέμβαση μου η Περιφερειακή Ένωση Δήμων έλαβε απόφαση συμμετοχής της στην αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου, προκειμένου να μη χαθούν για το νομό 14 εκ. ευρώ από τα ΟΠΑΑΧ και το Leader Αλιείας.
7. η πρόταση
Έχοντας ως αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον του τόπου, αν λάβουμε ως δεδομένο το «πιστοποιητικό οριστικού θανάτου» της ΕΝΑ Χίου, όπως το μεταφέρουν οι νομικοί σύμβουλοι της Περιφέρειας, η δημοτική αρχή Χίου θα αναλάβει το κόστος που της αντιστοιχεί ως προς την εκκαθάριση. Θα το πράξει όμως μόνο όταν το θέμα επανέλθει στο Περιφερειακό Συμβούλιο ταυτόχρονα με τη λήψη απόφασης για τη σύσταση Αναπτυξιακής Εταιρείας της Περιφέρειας με έδρα τη Χίο. Διαφορετικά, ας αναλάβουν επιτέλους κάποιοι το κόστος των μονομερών ενεργειών τους και κυρίως ας αναγνωρίσουν το μέγα σφάλμα της επιλογής τους να κλείσουν την ΕΝΑ Χίου και το ακόμα μεγαλύτερο, αφού πήραν την απόφαση να την κλείσουν να την αφήσουν επί δυο χρόνια ανενεργή αλλά με το κοντέρ των οικονομικών της υποχρεώσεων να γράφει ασταμάτητα. Εξιλαστήριο θύμα στο πρόσωπο μου ας πάψουν να αναζητούν.
Λαμπρινούδης Πολύδωρος-Δήμαρχος Χίου
