Μέσα σε αυτά τα 200 χρόνια του νεοελληνικού κράτους υπάρχουν κάποια γεγονότα που σημάδεψαν κ επηρέασαν σημαντικά κ ανεξήτιλα την ιστορική πορεία της Χίου.
Το πρώτο είναι η Σφαγή της Χίου, η οποία ήταν συνέπεια της αποτυχημένης εκστρατείας του Τομπάζη προς απελευθέρωση του νησιού αμέσως μετά την έναρξη της ελληνικής επανάστασης την άνοιξη του 1821 αφού ο υποτυπώδης τότε ελληνικός στόλος επέλεξε να απελευθερώσει πρώτο από όλα το νησί της Χίου, εκστρατεία για την οποία θα μιλήσουμε αναλυτικότερα σε άλλη ανάρτηση αλλά κυρίως της αποτυχημένης επαναστατικής προσπάθειας στο νησί του Σαμιώτη Λυκούργου Λογοθέτη την άνοιξη του 1822, επανάσταση η οποία όμως κατέληξε σε πλιάτσικο κ άτακτη αποχώρηση.
Η Σφαγή της Χίου αποτελεί γενοκτονία μη αναγνωρισμένη ακόμη ως τέτοια από την παγκόσμια κοινότητα, η οποία οφείλει να την αναγνωρίσει τώρα, 200 χρόνια μετά.
Η Σφαγή της Χίου έχει αφήσει ανεξίτηλα τα σημάδια της στα γονίδια των Χιωτών, σε σημείο να πηγάζουν από Αυτήν όλες οι σύγχρονες κατεστημένες πολιτικές – κοινωνικές συμπεριφορές που παρατηρούνται στο νησί.
Το δεύτερο γεγονός που επηρέασε την ιστορική πορεία του νησιού ήταν ο μεγάλος σεισμός του 1881, με τους 6.500 νεκρούς, που έδιωξε κ πάλι από το νησί πολλούς από τους διασωθέντες αυτού και της Σφαγής, οι οποίοι είχαν επιστρέψει σιγά-σιγά μετά την αμνηστία που έδωσε ο Σουλτάνος, ώστε να ξανακαλλιεργηθεί το μαστίχι.
Η Σφαγή κ ο Σεισμός ήταν κ οι αιτίες που έφυγαν οι Χιώτες πλούσιοι, καραβοκυραίοι κ τραπεζίτες από το νησί κ έφτιαξαν στη Σύρα την πόλη του Κερδώου Ερμή, την Ερμούπολη.
Το τρίτο γεγονός που επηρέασε την ιστορική πορεία του νησιού ήταν η προσάρτησή του στο νεοελληνικό κράτος στα τέλη του 1912 κ το τέταρτο κ πλέον σημαντικό όλων γεγονός, που άλλαξε τη μοίρα του νησιού κ έκτοτε ξεκίνησε η παρακμή σε όλα τα επίπεδα, η οποία συνεχίζει δυστυχώς την πορεία της μέχρι σήμερα ήταν η Μικρασιατική καταστροφή κ η βίαιη αποκοπή του νησιού από την ενδοχώρα του, την Σμύρνη.
Κατόπιν ήρθε ο ΒΠΠ, η προσφυγιά μεγάλου ποσοστού των κατοίκων της Χίου στη Μέση Ανατολή, ο Εμφύλιος, κ σιγά σιγά φτάνουμε στα γνωστά μας πιο κοντινά χρόνια.
Οι εκδόσεις του Κέντρου Χιακών Μελετών Πελινναίο καλύπτουν ιστορικά, μέσα από μελέτες, μαρτυρίες, ειδήσεις, αρθρογραφία εποχής, φωτογραφικό κ αρχειακό υλικο αλλά κ ιστορικοκοινωνικά δοκίμια όλη σχεδόν την περίοδο από την έναρξη της ελληνικής Επανάστασης μέχρι την έναρξη του Εμφυλίου, ήτοι από το 1821 μέχρι το 1946.
Οι εκδόσεις αυτές είναι οι εξής:
- Η Χίος κατά την ελληνική επανάσταση κ την Σφαγή (μαρτυρίες κ ιστορικά κείμενα σχετικά με την αποτυχημένη εκστρατεία Τομπάζη κ κατόπιν του Λογοθέτη, την Σφαγή, την πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κ. Κανάρη)
- Τι ήτο η Απλωταριά (Σπάνιο ντοκουμέντο μαρτυρία για το πώς ήταν το κέντρο της πόλης Χίου κατά την δεκαετία του 1870, δλδ λίγο μετά την επιστροφή των αμνηστευμένων του Σουλτάνου κ λίγο πριν τον Σεισμό)
- 1912, το χρονικό της Απελευθέρωσης (Συλλογή άρθρων, μαρτυριών, προσωπικών ημερολογίων κ φωτογραφιών από τις μάχες που δόθηκαν στο νησί μεταξύ του ελληνικού στρατού κατοχής κ των τουρκικών δυνάμεων του Ζιχνή που αμύνονταν στα βουνά κατά το χρονικό διάστημα 11Νοε1912 έως 21Δεκ1912)
- Τετράδια Μνήμης 1912-1940 (πλήρης συλλογή γεγονότων κ άρθρων από τον Τύπο της εποχής, πλήρης καταγραφή κ αποδελτίωση των 11.250 φύλλων των τοπικών εφημερίδων, καθημερινών κ εβδομαδιαίων που κυκλοφόρησαν σε όλα εκείνα τα χρόνια)
- 10.516 μέρες, Ιστορία της νεοελληνικής Χίου (ιστορικό δοκίμιο με λοξή ματιά μέσα από πλήρη κ πολυετή μελέτη των τεκμηρίων της εποχής που παρουσιάστηκαν στα Τετράδια μνήμης)
- Χιώτες στο Θαύμα του 40 (Συλλογή μαρτυριών από την αντίσταση των Ελλήνων στην ιταλική εισβολη)
- Σήματα Εσπεριδοειδών Χίου (ιστορικό δοκιμιο κ αρχειακό λεύκωμα του Γ. Μουτσάτσου για όλη την ιστορική πορεία της καλλιέργειας, του εμπορίου, των εξαγωγών κ της κοινωνικής κ οικονομικής επίδρασης στο νησί των χιώτικων εσπεριδοειδών από τα τέλη του 19ου αιώνα ως τον ΒΠΠ).
- Συρματενιοι, ξεσυρματενιοι, όλοι. Χιώτες πρόσφυγες κ στρατιώτες στη Μέση Ανατολή (μαρτυρίες των ανθρώπων που έφυγαν το 1941 κ 42 ως λαθραίοι πρόσφυγες στην Τουρκία, Κύπρο, Συρία, Αίγυπτο, Λίβανο, έζησαν σε προσφυγικούς καταυλισμούς, πήραν μέρος σε μάχες κ ναυμαχίες στα μέτωπα της Αφρικής κ στην Μεσόγειο, συμμετείχαν στην Ταξιαρχία του Ρίμινι, στον Ιερό Λόχο, στα Κινήματα του ελληνικού στρατού της Μέσης Ανατολής, φυλακίστηκαν στα Σύρματα στο Ντεκαμερέ στα ορεινά της Αβυσσηνίας κ επέστρεψαν το 1946 με τα Λίμπερτυ στο νησί)
Από την ελληνική επανάσταση του 1821 λοιπόν έως την λήξη του ΒΠΠ κ την επιστροφή των προσφύγων απο τη Μέση Ανατολή, την ατμόσφαιρα κ την ιστορική, κοινωνική, οικονομική κ γενικοτερη πορεία του νησιού μέσα σε όλα αυτά τα 125 χρόνια, μπορείτε να την βρειτε στις συλλεκτικές εκδοσεις του Πελινναίο ή να την βλέπετε καθημερινά από τις αναρτήσεις της σελίδας Εκθετήριον:
https://www.facebook.com/Εκθετήριον-102956718351842/
Καλή χρονιά σε όλους κ όλες
